της Γιούλη Χατζηαλεξιάδη

Οι παπούδες μας γνώριζαν την αξία της αλληλεγγύης, εξαιτίας των αναγκών της οικογενειακής επιβίωσης και της συλλογικής ασφάλειας.               

Εμείς την απεμπολήσαμε, μέσα στην αυταπάτη της ατομικής ευμάρειας και του κοινωνικού- ποικίλου- ανταγωνισμού "Ποικίλου" εννοώ τις κάθε είδους αντισυλλογικές συμπεριφορές, όπου το συλλογικό συμφέρον έχει ταφεί κάτω από αλλεπάλληλα στρώματα εγωπάθειας: επιθετικής ή αμυντικής ("αυτό κάνουν όλοι"), αρπακτικής ως προς το χρήμα ή αγκυλωμένης ιδεολογικά.     

Το αποτέλεσμα των αντισυλλογικών εγωκεντρισμών είναι να απειλείται η συλλογική ασφάλεια και η προσωπική επιβίωση.  Το τεκμηριώνουν και οι επιστημονικές έρευνες, πια.   Ωστόσο εμείς το ξέραμε και από πριν.   Αν συνεννοηθούμε, όπως οι φυλακισμένοι του πειράματος, θα τα καταφέρουμε. Η κρίσιμη λεπτομέρεια είναι εάν νιώθουμε την απειλή για την συλλογική μας επιβίωση, εάν νιώθουμε φυλακισμένοι στις επιλογές που επιτρέψαμε να επικρατήσουν. Αλλιώς θα συνεχίσουμε να παρασιτούμε στο κοινωνικό σύνολο, μέχρι την ολοσχερή απομύζησή του. Συνειδητά και με επίγνωση, πια, δεν υπάρχουν περιθώρια για άλλες αυταπάτες.    

Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο

Η εξέλιξη δεν ευνοεί τα εγωκεντρικά άτομα, αναφέρει νέα μελέτη που διεξήγαγαν ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν. Αντιθέτως, αναφέρουν οι ερευνητές, ευνοεί τη συνεργασία.   Η νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications αμφισβητεί προηγούμενες θεωρίες που ανέφεραν ότι είναι καλύτερο να δρα κανείς εγωκεντρικά.   Η ομάδα των ερευνητών χρησιμοποίησε υπολογιστές τελευταίας τεχνολογίας για να εξετάσει το «δίλημμα του φυλακισμένου», ένα σενάριο της θεωρίας παιγνίων. Στόχος ήταν να εξεταστεί εάν στο τέλος θα κερδίσει ο εγωισμός ή η ανιδιοτέλεια.  

Το σενάριο θέλει δύο υπόπτους να ανακρίνονται σε διαφορετικά κελιά, οι οποίοι καλούνται να αποφασίσουν εάν θα ενημερώσουν ο ένας τον άλλο.   Όποιος αποφάσιζε να καταθέσει εις βάρος του άλλου θα απελευθερωνόταν, ενώ ο συγκρατούμενός του θα έμπαινε για έξι μήνες στη φυλακή.   Εάν και οι δύο συλληφθέντες δεχόντουσαν την προσφορά, θα κατέληγαν φυλακισμένοι για 3 μήνες ο καθένας.   Εάν σιωπούσαν και οι δύο, η ποινή τους θα αντιστοιχούσε σε φυλάκιση ενός μήνα.   Η έρευνα απέδειξε ότι εάν δινόταν στους κρατούμενους η ευκαιρία να συνομιλήσουν, τότε θα κατάφερναν να συνεργαστούν και να επιλέξουν να μη δώσουν πληροφορίες ο ένας για τον άλλο.   Ωστόσο, εάν δεν τους επιτρεπόταν η επικοινωνία, η πιο δημοφιλής στρατηγική ήταν η προδοσία του συγκρατούμενου, σε μια προσπάθεια να αποφύγουν την βαρύτερη ποινή.  

Ο επικεφαλής της έρευνας, Κρίστοφ Αντάμι του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν δήλωσε ότι βραχυπρόθεσμα η τακτική του εγωισμού μπορεί να λειτουργεί.   Ωστόσο, εάν ακολουθηθεί μακροπρόθεσμα, τότε το ανθρώπινο είδος θα εξαφανιζόταν, καθώς σταδιακά όλοι θα έφταναν να έχουν τα ίδια εγωιστικά χαρακτηριστικά προκειμένου να επιβιώσουν.  

Ο μαθηματικός Τζον Νας είχε ισχυριστεί ότι η καλύτερη στρατηγική στο δίλημμα του φυλακισμένου είναι η μη συνεργασία μεταξύ των κρατουμένων.   «Για πολλά χρόνια, οι άνθρωποι αναρωτιούνταν: εάν ο Νας έχει δίκιο, τότε γιατί βλέπουμε συνεργασία στο βασίλειο των ζώων, στον κόσμο της μικροβιολογίας και στους ανθρώπους;» δήλωσε ο Κ.Αντάμι.